OEDAŞ, Flexigrid Projesinin Ortaklarından Biri

"OEDAŞ’ın da paydaş olduğu Horizon 2020 kapsamında desteklenen Flexigrid projesi; yenilenebilir enerji santrallerinin yaygınlaşması ile birlikte elektrik şebekelerinde esnekliğin sağlanması ve güvenli, stabil dağıtım operasyonlarının gerçekleştirilebilmesi için üstün teknolojilerin ve yenilikçi pazarların kullanılmasını amaçlamaktadır. Elektrik şebekelerinin şeffaf bir şekilde incelenmesi ve şebekenin optimize edilmesi için; IoT, blockchain, akıllı şebeke sistemleri gibi teknolojilerin güçlendirilmesi planlanmaktadır."

FlexiGrid – Elektrik Dağıtım Şirketi Paydaşları: "Gelecekteki şebeke koşullarına uyum sağlayabilmek için yeni teknolojiler ve yetkinlikler gerekecektir."

Flexigrid projesinin paydaşı olan OEDAŞ ve Avrupanın çeşitli ülkelerinde faaliyet gösteren diğer paydaş dağıtım şirketleri, gelecekteki dağıtım şebekelerini optimum şekilde yönetebilmek adına akıllı şebeke teknolojilerinin öneminin hızla arttığının farkındadır.

OEDAŞ Ar-Ge ve Akıllı Sistemler müdürü Burçin Açan, yakın gelecekte, ülke genelinde ve OEDAŞ şebekesinde sayılarının hızla artması beklenen elektrikli araçların ve yine dağıtıma gömülü sistemlerin şebekede yaratacağı problemlere yönelik çözümlerin şimdiden düşünülmesi ve gerekli hazırlıkların yapılması gerektiğini belirtmektedir. Bu çerçevede doğabilecek sıkıntıları giderebilmek adına şebekedeki esneklik opsiyonlarının artırılması gerekliliğinin kaçınılmaz olduğunu bildirmektedir. Bu doğrultuda OEDAŞ, proje kapsamında, farklı senaryolarla çeşitli esneklik opsiyonlarının, saha kurulumlarıyla ve projede oluşturulacak IOT platform ile market mekanizması ışığında test edilmesini gerçekleştirecektir ve dağıtım şirketlerinin gelecekte yaşayabileceği sorunlara ışık tutmuş olacaktır.

Paydaşlar, gelecekte sayısı artacak olan elektrikli araçların ve hava koşullarına bağlı üretim kapasiteleri olan rüzgar ve güneş enerji santralleri gibi dağıtık üretim kaynaklarının yaratabileceği şebekesel sıkıntıları yönetebilmek için yeni teknolojilere ihtiyaç duymaktadır. Proje paydaşlarından biri olan ve proje kapsamında gelecekteki dağıtım şirketlerinin olası ihtiyaçları üzerine çalışmalar yürüten İsveç dağıtım şirketi Göteborg Enerji’den proje yöneticisi Henrik Forsgren’e göre, şebekedeki dijitalleşmeyle orantılı olarak gelecekteki dağıtım şirketleri ellerinde mevcut olacak büyük miktardaki veriyi yönetebilecek durumda olmalıdır.

Çalışma, projedeki dağıtım şirketlerinin elektrik şebekelerinde gelecekte karşılaşılacak koşulları yönetebilmek için destekleyici çözümler geliştirebilmesini sağlamak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda, geleceğin dağıtım şirketleri üretim tahmini oluşturabilecek kapasitede olmalı ve şebeke dengesini her koşulda tahmin edebilmelidir. Bu gerekliliği sağlayabilmek için hem şebekeyi dijitalleştiren yeni teknolojilere hem de dijitalleşmeyle gelen büyük veriyi işleyebilecek yetkinliklere sahip yeni yaklaşımlara ihtiyaç duyulacaktır.

Henrik Forsgren’e göre esneklik kavramı, gelecekteki dağıtım şebekelerinin kilit kavramlarından biri olacaktır. Elektrik tüketimini zaman içinde optimum şekilde yönlendirmek/kaydırmak, değişen bir üretime uyum sağlamak ve şebeke kullanımını optimize etmek anlamına gelir. Dağıtım şirketleri, IOT, big data vs. gibi çözümlerle şebekelerinin esnekliğini artırma gerekliliğini örgörmektedir. Bu süreçle gelecek veriyi yönetebilmek için yeni yaklaşımlar da gerekmektedir.

Genel olarak, FlexiGrid projesindeki dağıtım şirketi paydaşları açısından, elektrikli araçlardan kaynaklı artacak elektrik altyapı ihtiyacı ve yenilenebilir enerji entegrasyonu büyük sıkıntılar doğuracaktır.

Henrik Forsgren, FlexiGrid dağıtım şirketlerinin ortak noktasının, rüzgar ve güneş enerjisindeki dalgalanmayı azaltmak için zaman içinde enerji tüketimini kontrol etmeyi sağlayacak yeni akıllı teknolojilere duyulan ihtiyacı görmeleri olduğunu söylemektedir

Horizon 2020 projesi olan FlexiGrid, Avrupa genelinde dört dağıtım şirketinin pilot bölgelerinde sunulacak çözümlerle demo faaliyetleri gerçekleştirecektir. Projedeki pilot aktivitelerin gerçekleştirileceği bölgeler ve paydaş şirketler ise Türkiye’den OEDAŞ, İsviçre’den OIKEN, Bulgaristan’dan ENERGO PRO ve İsveç’ten GOTEBORG ENERJI ile AKADEMISKA HUS olarak belirlenmiştir. Bölgesel koşullar ve regülasyonlar gibi farklı hususlar nedeniyle, her dağıtım şirketi, ulusal mevzuata bağlı olarak kendi süreçlerine özgü ihtiyaçlara yönelecektir.

Bulgaristan’daki dağıtım şirketi paydaşı olan ENERGO-PRO, artan solar panel kurulumlarının, dağıtım şebekesinden bağımsız bölge artışları yaratacağını ve dağıtım şirketi gelirlerinin azalıp tarifelerin artabileceği yorumunu yapmaktadır. Şirket, şebekede orta ölçekli dağıtık yenilenebilir enerji kaynaklarının genişlemesinin mevcut modellere meydan okuyacağını tahmin etmektedir. Ayrıca şebekeye bağlı daha akıllı cihazlar nedeniyle yeni tüketici davranış modellerine ihtiyaç duyulacağını belirtmektedir.

İsviçre’deki dağıtım şirketi paydaşı olan OIKEN, 2025 yılı itibariyle, şebekelerinde toplam şebekenin %5 ila %6’sı oranında rüzgar enerji santralinin bulunacağını öngörürken bu oranın güneş enerji santralleri için %25’i bulacağını beklemektedir. Şirket solar PV’lerdeki bu artışın çeşitli güç dengeleme sorunlarını da beraberinde getireceğini öngörmektedir. Aynı zamanda, yüksek miktarda hidroelektrik mevcut olduğu için herhangi bir güç kapasitesi sorunu da beklenmemektedir.

Türkiye’deki dağıtım şirketi paydaşı olan OEDAŞ ise mevcutta ülke ortalamasına göre yüksek olan dağıtık enerji üretim santrali sayısının daha da artmasını ve beraberinde yönetilmesi gereken problemler getireceğini düşünmektedir. Bu kapsamda, esneklik opsiyonlarının ve bu opsiyonların geliştirilecek modellerle optimum yönetiminin, şebekedeki sıkışıklıkları (congestion) giderme konusunda kritik öneme sahip olduğunu belirtmektedir. Bunun yanında, gelecekteki müşteri profilinin tüketim alışkanlıklarında gerçekleşecek değişimler sebebiyle, yatırım ihtiyaçlarının artacağı belirtilmektedir.

İsveç dağıtım şirketi GENAB, artan yatırım ihtiyacı ile birlikte azalan WACC (Ağırlıklı Ortalama Özsermaye Maliyeti) nedeniyle daralan bir ekonomi öngörmektedir. Diğer İsveçli şebeke operatörü Akademiska Hus, ana dağıtım şirketi Göteborg Energi'nin şebekesine bağlı olan yerel sistem operatörüdür. Akademiska Hus proje kapsamında, yerel sistemlerinde mevcut olan bataryalar ve iklimlendirme sistemleriyle ana dağıtım şirketi Göteborg enerjinin şebekesindeki stabilitenin sağlanmasında destekleyici rolde olacaktır.Buradaki temel ihtiyaçları bu desteği gerçekleştirmek için yapılması gereken ekipman yatırımlarıdır.

Bu doğrultuda FlexiGrid paydaşları, belirtilen ihtiyaçları karşılayabilmek adına, regülasyon ve finansal engelleri göz önünde bulundurarak, yeni ticaret sistemleri, market mekanizmaları ve IoT platformu geliştirerek, piyasada etki yaratacak yeni iş modelleri oluşturmak üzerine çalışmaktadır.

Proje web sitesi için tıklayınız.

Proje linkedin hesabı için tıklayınız.

Haberlere Dön